D2 Obóz zagłady
Na rozkaz gauleitera Arthura Greisera w 1941 r. w wiosce Chełmno nad Nerem utworzono obóz zagłady. Lokalizacja ta została wybrana ze względu na dobre połączenia komunikacyjne z oddalonym o około 70 km łódzkim gettem (H11). Celem obozu zagłady było uśmiercanie „osób niezdolnych do pracy przymusowej” z okolicznych miejscowości. Do ich zabijania używano tak zwanych „mobilnych komór gazowych”. Były to przebudowane samochody ciężarowe, do których wnętrza przekierowano wylot tlenku węgla, powodując uduszenie osób uwięzionych w ładowni. W grudniu 1941 r. z powodu epidemii tyfusu przeniesiono z Łodzi do Chełmna 4300 Romów. W ciągu dwóch miesięcy wszyscy zostali zamordowani i pochowani w nieoznaczonych masowych grobach w Puszczy Chełmińskiej wraz ze 150.000 Żydów i tysiącami sowieckich jeńców wojennych.